Wiki Tâm Học -Danh sách : Tương Ưng bộ .TU011 - Tập I - Chương Mười Một – Tương Ưng Sakka

• Vepacitti

An Asura chieftain, who was present with Namuci (Māra) at the preaching of the Mahāsamaya Sutta (D.20). It is said that among the Asuras, Vepacitti, Rāhu and Pahārada were the chiefs. E.g., AA.ii.758, Vepacitti being the highest (sabbajetthaka, SA.i.263).

Vepacitti was the friend of Rāhu, and when Rāhu seized Candimā and Suriya and these invoked the power of the Buddha, it was to Vepacitti that Rāhu fled for comfort (S.i.50, 51). The Asuras being once defeated in a fight with the Devas, the latter took Vepacitti prisoner, and brought him, bound hand and foot, to Sakka in the Sudhammā hall. There Vepacitti reviled and railed at Sakka with scurrilous words, both on entering and on leaving the hall, but Sakka remained silent, and, when questioned by Mātalī, said it was not proper for him to bandy words with a fool. S.i.221f.; cf. S.iv.201, according to which his bondage caused him no inconvenience so long as he remained with the devas, but the moment he experienced the wish to rejoin the Asuras, he felt himself bound. Vepacitti's capture is referred to in Thag.vs.749.

On another occasion Vepacitti suggested that victory should be given to him or to Sakka, according to their excellence in speech. Sakka agreed to this, and Vepacitti, as the older god, was asked to speak a verse. Sakka spoke another, the Devas applauding. Several verses were spoken by each, and both Devas and Asuras decided in favour of Sakka, because Vepacitti's verses belonged, they said, to the sphere of violence, while those of Sakka belonged to one of concord and harmony (S.i.222f). Once, when Sakka was revolving in his mind the thought that he should not betray even his enemy, Vepacitti read his thoughts and came up to him. "Stop," said Sakka, "thou art my prisoner"; but Vepacitti reminded him of his thought, and was allowed to go free (S.i.225).

Buddhaghosa says (SA.i.266) that Vepacitti's original name was Sambara (q.v.). When Sambara refused to give to the seers, who visited him, a pledge that the Asuras would not harm them, the seers cursed him, and from that time onwards he slept badly and was plagued by nightmares. This so deranged his mind (cittam vepati) that he came to be called Vepacitti ("Crazy nerve"). When Vepacitti lay ill of this disease, Sakka visited him and offered to cure him if he would teach him Sambara's magic art. Vepacitti consulted the Asuras, and, as they were unwilling, he refused Sakka's offer, warning him that Sambara, having practised magic, was suffering in purgatory and that he should avoid a similar fate (S.i.238f).

Buddhaghosa explains that, if Vepacitti had taught him the art, it was Sakka's intention to take Vepacitti to the seers and persuade them to forgive him (SA.i.272). This episode seems to contradict Buddhaghosa’s previous statement that Sambara and Vepacitti were identical. Perhaps, as Mrs. Rhys Davids suggests (KS.i.305, n.4), Sambara was the name of an office rather than that of a person.

Mention is made (S.i.226) of a visit once paid by Sakka and Vepacitti to a company of seers dwelling in a forest hut. Vepacitti, in his buskins, his sword hanging at his side and his state canopy borne over his head, entered by the main gate, while Sakka, in all humility, used the side gate. Buddhaghosa explains (SA.i.265) the strange relations of Sakka and Vepacitti by saying that they were father  and son in law, and that they were sometimes at war with each other; sometimes, however, they lived in concord. The Dhammapada Commentary (DhA.i.278 L; cf. J.i.205f ) gives the story of the romantic marriage of Sakka to Vepacitti's daughter, Sujā.

According to the Kathā vatthu, other members of Vepacitti's family appear to have intermarried with the devas, and the Kathā vatthu Commentary says that a troop of Asuras, belonging to the retinue of Vepacitti, was once freed from the fourfold plane of misery and was taken up among the devas. See Points of Controversy, p. 211.

The Sanskrit texts call him Vemacitra or Vemacitrī. E.g., Dvy., pp. 126, 148; Mtu.iii.138,254.

• Vepacitti

Một vị thủ lĩnh Asura , người đã có mặt cùng Namuci ( Māra ) trong buổi thuyết giảng Kinh Đại Samaya (D.20). Người ta nói rằng trong số các Asura, Vepacitti, Rāhu và Pahārada là những vị thủ lĩnh. Ví dụ, AA.ii.758, Vepacitti là vị thủ lĩnh cao nhất (sabbajetthaka, SA.i.263).

Vepacitti là bạn của Rāhu , và khi Rāhu bắt giữ Candimā và Suriya và những người này cầu khẩn sức mạnh của Đức Phật, thì Rāhu đã chạy đến Vepacitti để được an ủi (Si50, 51). Một lần, Asuras bị đánh bại trong một cuộc chiến với các Deva, sau đó đã bắt Vepacitti làm tù nhân và mang ông ta, bị trói tay chân, đến Sakka trong sảnh Sudhammā. Ở đó, Vepacitti đã chửi rủa và lăng mạ Sakka bằng những lời lẽ thô tục, cả khi vào và khi ra khỏi sảnh, nhưng Sakka vẫn im lặng, và khi được Mātalī chất vấn , ông ta nói rằng không nên trao đổi lời nói với một kẻ ngốc. Si221f.; cf. S.iv.201, theo đó sự trói buộc của ông ta không gây bất tiện cho ông ta miễn là ông ta ở lại với các deva, nhưng ngay khi ông ta trải qua mong muốn được đoàn tụ với các Asuras, ông ta cảm thấy mình bị trói buộc. Việc bắt giữ Vepacitti được đề cập trong Thag.vs.749.

Một lần khác, Vepacitti đề nghị rằng chiến thắng nên được trao cho ông hoặc cho Sakka, tùy theo tài ăn nói của họ. Sakka đồng ý, và Vepacitti, với tư cách là vị thần lớn tuổi hơn, được yêu cầu đọc một bài kệ. Sakka đọc thêm một bài kệ nữa, các Thiên thần vỗ tay. Mỗi vị đọc vài bài kệ, và cả Thiên thần lẫn A-tu-la đều quyết định ủng hộ Sakka, bởi vì họ cho rằng những bài kệ của Vepacitti thuộc về phạm trù bạo lực, trong khi những bài kệ của Sakka thuộc về sự hòa hợp và hòa hợp (Si222f). Một lần, khi Sakka đang suy nghĩ trong đầu rằng mình không nên phản bội ngay cả kẻ thù, Vepacitti đọc được suy nghĩ của Sakka và đến gần. "Dừng lại," Sakka nói, "ngươi là tù nhân của ta"; nhưng Vepacitti nhắc nhở Sakka về suy nghĩ của mình, và được thả tự do (Si225).

Buddhaghosa nói (SA.i.266) rằng tên gốc của Vepacitti là Sambara (qv). Khi Sambara từ chối cam kết với các nhà tiên tri đến thăm mình rằng Asura sẽ không làm hại họ, các nhà tiên tri đã nguyền rủa ông, và từ đó trở đi, ông ngủ không ngon giấc và bị ám ảnh bởi những cơn ác mộng. Điều này khiến tâm trí ông rối loạn (cittam vepati) đến nỗi ông được gọi là Vepacitti ("thần kinh điên"). Khi Vepacitti bị bệnh này, Sakka đã đến thăm và đề nghị chữa khỏi nếu ông dạy cho ông thuật pháp của Sambara. Vepacitti đã tham khảo ý kiến ​​của các Asura, và vì họ không muốn, ông đã từ chối lời đề nghị của Sakka, cảnh báo rằng Sambara, vì đã thực hành ma thuật, đang chịu đau khổ trong luyện ngục và ông nên tránh số phận tương tự (Si238f).

Buddhaghosa giải thích rằng, nếu Vepacitti đã dạy ông nghệ thuật này, thì Sakka có ý định dẫn Vepacitti đến gặp các nhà tiên tri và thuyết phục họ tha thứ cho ông (SA.i.272). Tình tiết này dường như mâu thuẫn với tuyên bố trước đó của Buddhaghosa rằng Sambara và Vepacitti là một. Có lẽ, như bà Rhys Davids gợi ý (KS.i.305, n.4), Sambara là tên của một chức vụ chứ không phải tên của một người.

Có đề cập (Si226) về một lần Sakka và Vepacitti đến thăm một nhóm nhà tiên tri sống trong một túp lều trong rừng. Vepacitti, mặc quần áo chẽn, kiếm đeo bên hông và lọng che trên đầu, đi vào bằng cổng chính, trong khi Sakka, với tất cả sự khiêm nhường, đi vào bằng cổng phụ. Buddhaghosa giải thích (SA.i.265) mối quan hệ kỳ lạ giữa Sakka và Vepacitti bằng cách nói rằng họ là cha con, và đôi khi họ xung đột với nhau; tuy nhiên, đôi khi, họ sống hòa thuận. Chú giải Dhammapada (DhA.i.278 L; cf. Ji205f) kể lại câu chuyện về cuộc hôn nhân lãng mạn của Sakka với con gái của Vepacitti, Sujā .

Theo Kathā vatthu, những thành viên khác trong gia đình Vepacitti dường như đã kết hôn với các vị thần, và Chú giải Kathā vatthu nói rằng một đội quân Asura, thuộc đoàn tùy tùng của Vepacitti, đã từng được giải thoát khỏi bốn cõi khổ và được đưa lên cõi thần. Xem Điểm tranh cãi, trang 211.

Các văn bản tiếng Phạn gọi ngài là Vemacitra hoặc Vemacitrī. Ví dụ, Dvy., trang 126, 148; Mtu.iii.138,254.

1) Nhân duyên ở Sàvatthi.
2) — Này các Tỷ-kheo, thuở xưa, một trận chiến kịch liệt xảy ra giữa chư Thiên và các Asura.
3) Rồi này các Tỷ-kheo, Vepacitti, vua các A-tu-la, nói với Thiên chủ Sakka:
” — Này Thiên chủ, hãy chấp nhận, ai khéo nói, người ấy thắng.”
” — Này Vepacitti, ta chấp nhận, ai khéo nói, người ấy thắng.”
4) Rồi này các Tỷ-kheo, chư Thiên và các Asura sắp các hội chúng và nói:
” — Hội chúng này sẽ phán đoán ai khéo nói, ai không khéo nói.”
5) Rồi này các Tỷ-kheo, Vepacitti, vua các A-tu-la, nói với Thiên chủ Sakka:
“– Này Thiên chủ, hãy nói lên bài kệ”.
6) Ðược nói vậy, này các Tỷ-kheo, Thiên chủ Sakka nói với Vepacitti, vua các A-tu-la:
“– Này Vepacitti, ở đây, Ông là vị Thiên lớn tuổi hơn. Này Vepacitti, hãy nói lên bài kệ”.
7) Khi được nói vậy, này các Tỷ-kheo, vua các A-tu-la, Vepacitti nói lên bài kệ này:
Kẻ ngu càng nổi khùng
Nếu không người đối trị,
Vậy với hình phạt nặng,
Kẻ trí trị người ngu.
8) Này các Tỷ-kheo, các A-tu-la tán thán bài kệ của Vepacitti, vua các A-tu-la. Còn chư Thiên thời im lặng.
9) Rồi này các Tỷ-kheo, Vepacitti, vua các A-tu-la, nói với Thiên chủ Sakka:
“– Này Thiên chủ, hãy nói lên bài kệ”.
10) Khi được nói vậy, này các Tỷ-kheo, Thiên chủ Sakka nói lên bài kệ này:
Như vậy theo ta nghĩ,
Chỉ chế ngự người ngu,
Biết kẻ khác phẫn nộ,
Giữ niệm, tâm an tịnh.
11) Này các Tỷ-kheo, chư Thiên tán thán bài kệ của Thiên chủ Sakka, còn các A-tu-la thời im lặng.
12) Rồi này các Tỷ-kheo, Thiên chủ Sakka nói với Vepacitti, vua các A-tu-la:
“– Này Vepacitti, hãy nói lên bài kệ”
(Vepacitti):
Hỡi này Vàsava,
Sự kham nhẫn như vậy,
Ta thấy là lầm lỗi,
Khi kẻ ngu nghĩ rằng:
“Vì sợ ta, nó nhẫn”.
Kẻ ngu càng hăng tiết,
Như bò thấy người chạy,
Càng hung hăng đuổi dài.
13) Này các Tỷ-kheo, các A-tu-la tán thán bài kệ của Vepacitti, vua các A-tu-la, còn chư Thiên thời im lặng.
14) Rồi Vepacitti, vua các A-tu-la, nói với Thiên chủ Sakka:
“– Này Thiên chủ, hãy nói lên bài kệ”.
15) Khi được nói vậy, này các Tỷ kheo, Thiên chủ Sakka nói lên bài kệ này:
Hãy để nó suy nghĩ,
Như ý nó mong muốn,
Nghĩ rằng ta kham nhẫn,
Vì ta sợ hãi nó.
Trong tư lợi tối thượng,
Không gì hơn kham nhẫn.
Người đầy đủ sức mạnh,
Chịu nhẫn người yếu kém,
Nhẫn ấy gọi tối thượng.
Thường nhẫn kẻ yếu hèn,
Sức mạnh của kẻ ngu,
Ðược xem là sức mạnh,
Thời sức mạnh kẻ mạnh,
Lại được gọi yếu hèn.
Người mạnh hộ trì pháp,
Không nói lời phản ứng.
Bị mắng, nhiếc mắng lại,
Sẽ hại nặng nề hơn.
Bị mắng, không mắng lại,
Ðược chiến thắng hai lần.
Sống lợi ích cả hai,
Lợi mình và lợi người,
Biết kẻ khác tức giận,
Giữ niệm, tâm an tịnh,
Là y sĩ cả hai,
Chữa mình và chữa người,
Quần chúng nghĩ là ngu,
Vì không giỏi Chánh pháp.
16) Này các Tỷ-kheo, chư Thiên tán thán bài kệ của Thiên chủ Sakka, còn các A-tu-la thời im lặng.
17) Rồi này các Tỷ-kheo, hội chúng chư Thiên và A-tu-la nói như sau:
18) “Những bài kệ của Vepacitti, vua các A-tu-la, nói lên là những lời bạo lực, những lời đao kiếm, đưa đến đấu tranh, bất hòa, gây hấn.
19) Còn những bài kệ, Thiên chủ Sakka nói lên là những lời không thuộc bạo lực, những lời không thuộc đao kiếm, không đưa đến đấu tranh, không đưa đến bất hòa, không đưa đến gây hấn, thắng lợi đã về Thiên chủ Sakka, nhờ khéo nói”.
20) Như vậy, này các Tỷ-kheo, thắng lợi về Thiên chủ Sakka nhờ khéo nói.