Wiki Tâm Học -Danh sách : Tương Ưng bộ .TU002 - Tập I - Chương Hai – Tương Ưng Thiên Tử

1. Rohitassa. A devaputta. He once visited the Buddha at Jetavana and asked if one could, by travelling, reach the end of the world where there would be no birth, old age, death, etc. The Buddha said that such was not possible. The devaputta then confessed that he had, in a previous life, been a sage called Rohitassa, a Bhojaputta of great psychic powers, able in one stride to cross from the western ocean to the eastern. The Commentary (SA.i.92) adds that he would wash in the Anotatta Lake and go to eat in Uttarakuru. With such a stride, he had travelled for one hundred years, and yet failed to reach the world's end, where there was no birth, old age, death, etc. That was true, agreed the Buddha; in this fathom long body is the world, its origin, its making and end, likewise the practice which leads to such end. S.i.61f.; repeated at A.ii.47f.

1. Rohitassa . Một vị devaputta. Ông đã từng đến thăm Đức Phật tại Jetavana và hỏi liệu người ta có thể du hành đến tận cùng thế giới, nơi không có sinh, lão, tử, v.v. bằng cách du hành không. Đức Phật nói rằng điều đó là không thể. Vị devaputta sau đó thú nhận rằng trong một kiếp trước, ông đã từng là một hiền nhân tên là Rohitassa, một Bhojaputta có thần thông vĩ đại, có thể chỉ bằng một bước chân là có thể băng qua biển phía tây sang phía đông. Chú giải (SA.i.92) nói thêm rằng ông sẽ tắm ở Hồ Anotatta và đi thọ thực ở Uttarakuru. Với bước chân như vậy, ông đã du hành trong một trăm năm, nhưng vẫn không thể đến tận cùng thế giới, nơi không có sinh, lão, tử, v.v. Đức Phật đồng ý rằng điều đó là đúng; trong thân xác dài một sải này là thế giới, nguồn gốc của nó, sự hình thành và kết thúc của nó, cũng như việc thực hành dẫn đến kết thúc như vậy. Si61f.; được lặp lại ở A.ii.47f.

VI. Rohita (S.i,61)

1) Tại Sàvatthi (Xá-vệ).
2) Ðứng một bên, Thiên tử Rohitassa bạch Thế Tôn:
— Bạch Thế Tôn, tại chỗ nào không có sanh, không có già, không có chết, không có diệt, không có khởi, làm sao, bạch Thế Tôn, với bộ hành, có thể biết được, hay thấy được, hay đạt được sự tận cùng của thế giới?
3) — Này Hiền giả, tại chỗ nào không có sanh, không có già, không có chết, không có diệt, không có khởi, Ta nói rằng tại chỗ ấy, không có thể với bộ hành, biết được, hay thấy được, hay đạt được sự tận cùng của thế giới.
4) — Thật vi diệu thay, bạch Thế Tôn! Thật hy hữu thay, bạch Thế Tôn! Thế Tôn đã nói lên điều khéo nói như vầy: “Này Hiền giả, tại chỗ nào không sanh, không già, không chết, không diệt, không khởi, Ta nói rằng tại chỗ ấy, không có thể với bộ hành biết được, hay thấy được, hay đạt được sự tận cùng của thế giới”.
5) Bạch Thế Tôn, thuở trước, con tên là Rohita con của Bhoja, có thần thông, có thể đi giữa hư không. Bạch Thế Tôn, tốc lực con mau lẹ cho đến con có thể bay, như người thợ bắn cung lão luyện, khéo tập, khéo luyện, thuần thục, thiện xảo, với một cây cung chắc mạnh không gì khó khăn, có thể bắn một mũi tên nhẹ bay vượt qua bóng tối của cây tala.
6) Và bạch Thế Tôn, bước đi của con dài cho đến con có thể bước từ biển phía Ðông qua biển phía Tây. Và ở nơi con, bạch Thế Tôn, khởi lên sự ước muốn như sau: “Với bộ hành, ta có thể đạt đến được sự tận cùng của thế giới”.
7) Và bạch Thế Tôn, dầu cho tốc lực của con mau đến như vậy, và dầu cho con có bước dài đến như vậy, và dầu cho con không có dừng để ăn, hay uống, hay nhai, hay nếm, dầu cho con không có đại tiện, tiểu tiện, dầu cho con không ngủ, không bị mệt nhọc, không trừ cấu uế, dầu cho trăm năm là tuổi thọ thường tình, dầu cho trăm năm là mạng sống thường tình, tuy con đi hơn trăm năm và bị mệnh chung, con cũng không thể đạt đến sự tận cùng của thế giới.
8) Thật là vi diệu, bạch Thế Tôn! Thật là hy hữu, bạch Thế Tôn! Thế Tôn đã nói lên điều khéo nói như vầy: “Này Hiền giả, tại chỗ nào không sanh, không già, không chết, không diệt, không khởi. Ta nói rằng tại chỗ ấy, không có thể bộ hành, biết được hay thấy được sự tận cùng của thế giới. Ta nói như vậy”.
9) — Này Hiền giả, nhưng Ta cũng không nói rằng không đạt được sự tận cùng của thế giới thời chấm dứt cuộc khổ đau. Này Hiền giả, chính trong cái thân thể dài một tầm có tưởng, có ý này, Ta tuyên bố thế giới, nguyên nhân của thế giới, sự đoạn diệt thế giới và con đường đưa đến sự đoạn diệt của thế giới.
10)
Bộ hành không bao giờ
Ðạt được thế giới tận,
Không đạt thế giới tận,
Không thể thoát khỏi khổ.
Do vậy, bậc Hiền thiện,
Thế gian giải, Thiện tuệ,
Ðạt đến thế giới tận,
Phạm hạnh được viên thành.
Với tâm tư định tĩnh,
Biết được thế giới tận,
Không ước vọng đời này,
Không ước vọng đời sau.