Vào thập niên 70 của thế kỷ 20 là chặng đường 30 năm đầu của Phật giáo Nam tông Kinh có mặt tại đất Sài Gòn – Gia Định. Chùa Kỳ Viên tọa lạc phường 03, quận 03 là trung tâm truyền bá Phật giáo nguyên thủy lớn nhất thời bấy giờ. Nơi đây là môi trường lành mạnh gây cuốn hút nhiều giới trí thức đến học đạo, trong đó có cả người già và trẻ em và đặc biệt là dân cư lân cận chùa Kỳ Viên.

Sư cô Diệu Tịnh là nhân vật lịch sử của thời vàng son Phật giáo lúc đó. Sư cô vốn dĩ là Phật tử thuộc cư dân ở chợ Bàn Cờ gần chùa Kỳ Viên. Sư cô là thế hệ Phật tử thiếu nhi của chùa Kỳ Viên trong thời kỳ đó. Từ nhỏ, sư cô thường xuyên sớm chiều tới lui học đạo nghe kinh tại chùa Kỳ Viên, nhờ vậy mà tâm nguyện giải thoát trong cô đã ươm mầm phát triển. Năm 1972, là năm sư cô Diệu Tịnh được 14 tuổi, sư cô mong muốn đi xuất gia theo con đường thoát tục như hình ảnh các bậc thánh nhân trong truyện Phật giáo do các sư giảng dạy. Sư cô bạch trình các ngài cao tăng ở chùa Kỳ Viên về tâm nguyện xuất gia của mình. Được sự chỉ dẫn của các ngài trưởng lão, sư cô tìm đến chùa Phật Bảo, quận Tân Bình gặp ngài trưởng lão Giới Nghiêm xin xuất gia tu nữ.

Trước sự cho phép của gia đình và sự chấp thuận của ngài trưởng lão Giới Nghiêm, sư cô Diệu Tịnh, thế danh Ngô Thị Thường đã trở thành vị tu nữ trẻ ở độ tuổi 14 tại chùa Phật Bảo vào năm 1972. Sau khi xuất gia, sư cô được chỉ định về chùa Diệu Quang trú ngụ. Chùa Diệu Quang tọa lạc 44 Trần Văn Quang, P.10, Q. Tân Bình là trú xứ do ngài trưởng lão Giới Nghiêm thành lập năm 1969 cho hàng tu nữ. Sư cô trụ ở chùa Diệu Quang và học đạo tại chùa Phật Bảo đến năm 1974, sư cô Diệu Tịnh được Sư Tịnh Đức hướng dẫn du học sang Thái Lan. Sư cô được nhận vào chùa wat Pak-nám, Băng Cốc.

Ở độ tuổi 16 của một vị tu nữ trẻ thơ ngây, hồn nhiên đến với đạo chỉ vì ham tu hiếu học, sư cô một mình sống nơi xứ người, không thân quyến, không bạn hữu, bất đồng ngôn ngữ, khác biệt văn hóa đối xử…Ấy thế mà vị tu nữ 16 tuổi mang tên Diệu Tịnh vẫn bản lĩnh chống chọi với cuộc sống, phải tự lo liệu mọi bề, phải tự nổ lực vươn lên để tồn tại cuộc tu trong độ tuổi phải đương đầu nhiều cám dỗ và thử thách. Nơi đây cô được học các lớp giáo lý (nakdhamma) và chương trình Vi Diệu Pháp (Abhidhamma) của trường đại học Abhidhamma Jotika Mahalay. Sư cô học đỗ đạt bằng Vi Diệu Pháp: Mahapandit-tri Abhidhamma, tức là bằng lớp 7 trong 9 lớp Vi Diệu Pháp.

Trong suốt thời gian tu học nơi ấy, sư cô không khác vị tu nữ bản xứ Thái Lan bởi sư cô đã nhận sự giáo dục từ ngôn ngữ, văn hóa và lối sống Phật giáo Thái. Thậm chí cả tên pháp danh cũng được các ngài cho một tên mới là sukanna (nghĩa là người con gái đẹp). Cái tên Pali “sukanna” của sư cô Diệu Tịnh được xem như là tên chính thức của sư cô tại Thái Lan do Phật giáo Thái cấp giấy chứng nhận tu nữ cho sư cô.

Đến năm 1990 là tròn 16 năm tu học trên xứ Thái, sư cô trở về quê hương Việt Nam tu học tại chùa Bửu Long. Đến năm 2000, sư cô một lần nữa sang Thái nhưng lần này không phải để đi học mà là đi hoằng pháp cùng vị sư cô bạn ở trường thiền dành cho tu nữ ở tỉnh Phrachin. Đây là vùng đất hiến tặng tu nữ làm thiền viện, sư cô Diệu Tịnh được mời đi cùng để khai mở Phật giáo vùng đất mới, cùng nhau chia sẻ công việc Phật sự dẫn dắt Phật tử.

Sư cô đổ hết tâm lực và sức lực vào vùng đất mới, khai mở một đạo tràng cho tu nữ tu học. Trải qua 7 năm cống hiến tạo nên cơ sở tu viện khang trang làm điểm tựa cho nhiều tín nữ.

Những tưởng như thế cuộc đời sư cô sẽ bình yên nơi ấy nhưng tình đời không như mình tưởng, sư cô bị thất lạc toàn bộ giấy tờ tùy thân. Thế là phải hồi hương vĩnh viễn từ năm 2017. Sư cô trở về tổ đình Bửu Long sinh hoạt tu học. Nơi đây cốc sư cô Diệu Tịnh ở phía sau cốc nhị vị sư bà Diệu Thành – Diệu Hóa.

Sư cô đến với giáo pháp từ trước 1975 và rời Việt Nam du học cũng trước 1975, gần như ít người biết đến sư cô Diệu Tịnh với học vị Mahapandit-tri Abhidhamma, 63 tuổi đời, 49 tuổi đạo, và từng là thành viên trong đoàn hoằng pháp của Tu Nữ Thái Lan.

Dòng lịch sử Tu Nữ Việt Nam đã trải qua 80 năm, sư cô Diệu Tịnh là vị tu nữ Việt Nam đầu tiên và duy nhất tính đến hôm nay đạt thành tích Phật học Mahapandit-tri Abhidhamma.

Kính bút,

Dhiracitta Theri - TN. Mỹ Thúy