Wiki Tâm Học -Danh sách : Tương Ưng bộ .TU005 - Tập I - Chương Năm – Tương Ưng Tỷ Kheo Ni

2. Selā Therī. She was born in Alavi as daughter of the king: therefore she was also called Alavikā. When she was still unmarried the Buddha visited Alavī with Alavaka, whom he had converted, carrying his begging bowl and robe. On that occasion Sela went with her father to hear the Buddha preach. She became a lay disciple, but later, agitated in mind, she joined the Order and became an arahant. After that she lived in Sāvatthi. One day, as she was enjoying her siesta in the Andhavana under a tree, Māra, in the guise of a stranger, approached her and tried to tempt her. But she refuted his statements regarding the attractions of lay life, and Māra had to retire discomfited (S.i.134; Thig.vss.57-9).

In the time of Padumuttara Buddha Selā was born in the family of a clansman of Hamsavatī and was given in marriage. After her husband's death she devoted herself to the quest of good, and went from ārāma to ārāma and vihāra to vihāra, teaching the Dhamma to followers of the religion. One day she came to the Bodhi tree of the Buddha and sat down there thinking, "If a Buddha be peerless among men, may this tree show the miracle of Enlightenment." Immediately the tree blazed forth, the branches appeared golden, and the sky was all shining. Inspired by the sight, she fell down and worshipped the tree, and sat there for seven days. On the seventh day she performed a great feast of offering and worship to the Buddha (ThigA.61f). Her Apadāna verses, quoted in the Therīgāthā Commentary, are, in the Apadāna itself, attributed to a Therī called Pañcadīpikā, and are twice repeated in these verses (Ap.ii.519, repeated at 527f), however, she is mentioned as having attained arahantship at the age of seven, and there is no reference to her life as daughter of the king of Alavī. See also Selā (3).

2. Selā Therī. Bà sinh ra ở Alavi là con gái của nhà vua: vì vậy bà cũng được gọi là Alavikā. Khi bà vẫn còn độc thân, Đức Phật đã đến thăm Alavī cùng với Alavaka, người mà Ngài đã cải đạo, mang theo bình bát và y áo khất thực. Vào dịp đó, Sela đã đi cùng cha mình để nghe Đức Phật thuyết pháp. Bà trở thành một đệ tử tại gia, nhưng sau đó, vì tâm trí bị kích động, bà đã gia nhập Tăng đoàn và trở thành một vị A-la-hán. Sau đó, bà sống ở Sāvatthi . Một ngày nọ, khi bà đang tận hưởng giấc ngủ trưa của mình trong rừng Andhavana dưới một gốc cây, Māra , trong hình dạng của một người lạ, đã đến gần bà và cố gắng cám dỗ bà. Nhưng bà đã bác bỏ những lời tuyên bố của hắn về những hấp dẫn của cuộc sống tại gia, và Māra phải rút lui trong sự thất vọng (Si134; Thig.vss.57-9).

Vào thời Đức Phật Padumuttara , Selā sinh ra trong gia đình một thị tộc ở Hamsavatī và được gả cho. Sau khi chồng mất, bà tận tụy tìm cầu thiện pháp, đi từ thiền viện này đến thiền viện khác, từ tịnh xá này đến tịnh viện khác, giảng dạy Giáo pháp cho các tín đồ. Một ngày nọ, bà đến cây Bồ đề của Đức Phật và ngồi xuống, suy nghĩ: "Nếu một vị Phật vô song giữa loài người, cầu mong cây này sẽ chứng tỏ phép lạ Giác Ngộ." Ngay lập tức, cây bùng cháy, cành lá vàng rực, và bầu trời sáng rực. Cảm hứng trước cảnh tượng ấy, bà quỳ xuống đảnh lễ cây, và ngồi đó bảy ngày. Đến ngày thứ bảy, bà tổ chức một đại tiệc cúng dường và lễ bái Đức Phật (ThigA.61f). Những bài kệ Apadāna của bà, được trích dẫn trong Chú giải Therīgāthā, trong chính Apadāna, được cho là của một Therī tên là Pañcadīpikā, và được lặp lại hai lần trong những bài kệ này (Ap.ii.519, lặp lại ở 527f), tuy nhiên, bà được nhắc đến là đã đạt được quả vị A-la-hán lúc bảy tuổi, và không có tài liệu nào đề cập đến cuộc đời của bà khi còn là con gái của vua Alavī. Xem thêm Selā (3).

I. Alavikhà (S.i.128)

1) Như vầy tôi nghe.
Một thời Thế Tôn ở Sàvatthi, Jetavana, tại vườn ông Anàthapindika.
2) Tỷ-kheo-ni Alavikà, vào buổi sáng đắp y, cầm y bát, đi vào Sàvatthi để khất thực. Khất thực ở Sàvatthi xong, sau buổi ăn, trên con đường khất thực trở về, Tỷ-kheo-ni đi đến rừng Andha để tìm sự yên tĩnh viễn ly.
3) Ác ma muốn làm Tỷ-kheo-ni Alavikà run sợ, hoảng sợ, lông tóc dựng ngược, muốn nàng từ bỏ yên tĩnh viễn ly, nên đi đến Tỷ-kheo-ni Alavikà và nói lên bài kệ:
Ðời không có xuất ly,
Sống viễn ly làm gì?
Hãy trọn hưởng dục lạc,
Chớ hối hận về sau.
4) Tỷ-kheo-ni Alavikà suy nghĩ: “Ai đã nói lên bài kệ này? Người hay không phải người?”
5) Tỷ-kheo-ni Alavikà suy nghĩ: “Chính Ác ma muốn làm ta run sợ, hoảng sợ, lông tóc dựng ngược, muốn làm ta từ bỏ yên tĩnh viễn ly nên đã nói lên bài kệ đó”.
6) Tỷ-kheo-ni Alavikà biết được: “Ðấy là Ác ma”, liền nói lên bài kệ:
Ở đời có xuất ly,
Nhờ trí tuệ, ta chứng.
Này Bà con phóng dật,
Biết sao được pháp ấy?
Ái dục như kiếm thương,
Ðài chém đầu các uẩn.
Ðiều Ông gọi dục lạc,
Ta gọi là bất lạc.
7) Ác ma biết được: “Tỷ-kheo-ni Alavikà đã biết ta”, nên buồn khổ, thất vọng, liền biến mất tại chỗ ấy.

IX. Selà (S.i.134)

1) Ở tại Sàvatthi.
Tỷ-kheo-ni Selà vào buổi sáng đắp y… ngồi dưới một gốc cây để nghỉ ban ngày.
2) Rồi Ác ma muốn làm Tỷ-kheo-ni Selà run sợ… nói lên bài kệ với Tỷ-kheo-ni Selà:
Bởi vì bong bóng này,
Ðược tạo tác làm ra,
Ai là người sáng tạo,
Bong bóng như huyễn này?
Từ đâu bong bóng sanh?
Ði đâu bong bóng diệt?
3) Rồi Tỷ-kheo-ni Selà suy nghĩ: “Ai đã nói lên bài kệ này? Người hay không phải người?”
4) Rồi Tỷ-kheo-ni Selà suy nghĩ: ” Ðây là Ác ma, muốn làm ta run sợ, hoảng sợ, lông tóc dựng ngược, muốn khiến ta từ bỏ Thiền định, nên đã nói lên bài kệ ấy”.
5) Rồi Tỷ-kheo-ni Selà được biết: “Ðây là Ác ma”, nên trả lời Ác ma với bài kệ:
Bong bóng như huyễn này,
Không phải tự ngã làm,
Sự vật bạc phước này,
Không phải người khác làm.
Do nhân duyên quy tụ,
Sự vật được hình thành,
Do nhân duyên tán ly,
Sự vật bị tiêu diệt.
Hột giống gieo vào ruộng,
Ðược nẩy mầm, sinh lộc,
Khi nhiễm thấm cả hai,
Vị đất và khí ướt.
Cũng vậy uẩn và giới,
Cùng với sáu xứ này,
Do nhân duyên quy tụ,
Chúng sẽ được hình thành,
Do nhân duyên tán ly,
Chúng bị hoại, tiêu diệt.
6) Rồi Ác ma biết được: “Tỷ-kheo-ni Selà đã biết ta”, nên buồn khổ, thất vọng, liền biến mất tại chỗ ấy.