• Cannda-ppajjota

King of Avanti in the time of the Buddha. His name was Pajjota, the sobriquet being added on account of his violent temper.

Once, when ill with jaundice, he asked Bimbisāra to lend him the services of Jīvaka, as no other doctor could cure him. The cure for the malady was ghee, for which Pajjota had a strong aversion. Jīvaka, therefore, decided to administer it disguised in an astringent decoction, and obtained the king's permission to use any of the royal animals or to leave the city at any time he wished, on the plea that he must go in search of various medicines. When all preparations were complete, Jīvaka gave the king the medicine and escaped on Bhaddavatikā, the king's she-elephant, before the truth was discovered. (The elephant could travel fifty yojanas in one day, and Kāka, sixty). The king sent Kāka in pursuit, but Jīvaka gave Kāka a purgative and so delayed his return until the medicine had taken effect on the king. Later, when Pajjota was cured, he sent Jīvaka many costly presents, including a garment of Siveyyaka cloth (Vin.i.276ff; AA.i.216).

King Udena was Pajjota's rival in splendour, and Pajjota decided to take him captive by taking advantage of his fondness for elephants. The plan succeeded and Udena was taken prisoner, but in the end Udena eloped with Pajjota's daughter, Vāsuladattā, and made her his queen consort. Besides the she-elephant and the slave Kāka, already mentioned, Pajjota had three other fleet-footed conveyances: two mares, Celakanthī and Muñjakesī, both capable of travelling one hundred leagues a day, and an elephant, Nālāgiri, able to go one hundred and twenty leagues a day. In a past birth Pajjota had been the servitor of a certain chief. One day, when the chief was returning from the bath, he saw a Pacceka Buddha leaving the city, where he had begged for alms without receiving anything. The chief hurried home and, finding that his meal was ready, sent it to the Pacceka Buddha by the hand of his fleet-footed servant. The servant travelled with all possible haste and, having given the meal to the Pacceka Buddha, expressed certain wishes, as the result of which in this birth he gained possession of the five conveyances. He had authority equal to the power of the sun's rays. (This may be another explanation of the nickname Canda). His last wish was that he should partake of the Truth realised by the Pacceka Buddha (DhA.i.196ff).

Mahā Kaccāna was the son of Pajjota's chaplain and later succeeded to his father's post. When the king heard of the Buddha's appearance in the world, he sent Kaccāna with seven others to the Buddha, to bring him to Ujjeni. But the Buddha sent Kaccāna and his companions, now become arahants, to preach to the king and establish the Sāsana in Avanti. The mission was successful. The Theragāthā contains stanzas uttered by the Thera in admonition to the king. It is said that the king had faith in the brahmins and held sacrifices involving the slaughter of animals; he was wicked in his deeds. One night he had a dream which frightened him and went to the Thera to have it explained. The Thera told him of the necessity for leading a virtuous life. We are told that from that day the king abandoned his evil ways and lived righteously (Thag.vs.496-501; ThagA.i.483ff; AA.i.116f).

According to the Dulva (Rockhill, op. cit., 17), Pajjota was the son of Anantanemi and was born on the same day as the Buddha. He was called Pajjota (Pradyota), because at the time of his birth the world was illumined as if by a lamp. He became king of Ujjeni at the time of the Buddha's Enlightenment (Rockhill, op. cit., 32, n.1). He had a minister called Bharata, a clever mechanic (Rockhill, op. cit., 70, n.1).

It would appear from the Samantapāsādikā (Sp.i.214) that Pajjota was born as the result of an ascetic, or some other holy person, having touched the navel of his mother.

Pajjota was the friend of Bimbisāra, and when the latter was put to death by Ajātasattu, Pajjota seems to have made preparations to wage war on Ajātasattu. The defences of Rājagaha were strengthened to meet the threatened attack, but nothing further happened (M.iii.7).

The Sarabhanga Jātaka (J.v.133) mentions a king Canndapajjota, in whose dominion was Lambacūlaka, where lived the ascetic Sālissara. This either refers to another king of the same name or, more probably, it is an attempt to identify Lambacūlaka with some place in the country over which Pajjota ruled in the time of the Buddha.

Vua xứ Avanti vào thời Đức Phật . Tên của ông là Pajjota, biệt danh này được thêm vào vì tính khí hung bạo của ông.

Một lần, khi bị bệnh vàng da, ông đã yêu cầu Bimbisāra cho mượn dịch vụ của Jīvaka , vì không có bác sĩ nào khác có thể chữa khỏi bệnh cho ông. Thuốc chữa bệnh là bơ sữa trâu, mà Pajjota rất ghét. Do đó, Jīvaka quyết định cho Kāka uống nó được ngụy trang dưới dạng thuốc sắc làm se, và xin phép nhà vua sử dụng bất kỳ loài vật nào của hoàng gia hoặc rời khỏi thành phố bất cứ lúc nào ông muốn, với lý do là ông phải đi tìm nhiều loại thuốc khác nhau. Khi mọi sự chuẩn bị đã hoàn tất, Jīvaka trao thuốc cho nhà vua và trốn thoát trên Bhaddavatikā, con voi cái của nhà vua, trước khi sự thật bị phát hiện. (Con voi có thể đi được năm mươi do-tuần trong một ngày, và Kāka là sáu mươi do-tuần). Nhà vua sai Kāka truy đuổi, nhưng Jīvaka đã cho Kāka uống thuốc nhuận tràng và trì hoãn việc trở về cho đến khi thuốc có tác dụng với nhà vua. Sau đó, khi Pajjota được chữa khỏi bệnh, ông đã gửi cho Jīvaka nhiều món quà đắt giá, bao gồm một bộ quần áo bằng vải Siveyyaka (Vin.i.276ff; AA.i.216).

Vua Udena là đối thủ của Pajjota về sự lộng lẫy, và Pajjota quyết định bắt ông ta làm tù binh bằng cách lợi dụng sở thích của ông ta đối với voi. Kế hoạch đã thành công và Udena bị bắt làm tù binh, nhưng cuối cùng Udena đã bỏ trốn với con gái của Pajjota, Vāsuladattā , và đưa cô ấy lên làm hoàng hậu. Bên cạnh con voi cái và nô lệ Kāka, đã được đề cập ở trên, Pajjota còn có ba phương tiện di chuyển nhanh khác: hai con ngựa cái, Celakanthī và Muñjakesī, cả hai đều có khả năng di chuyển một trăm dặm một ngày, và một con voi, Nālāgiri, có thể đi một trăm hai mươi dặm một ngày. Trong một kiếp trước, Pajjota đã từng là người hầu của một tù trưởng. Một ngày nọ, khi tù trưởng đang trở về từ phòng tắm, ông nhìn thấy một vị Phật Pacceka rời khỏi thành phố, nơi ông đã khất thực mà không nhận được gì. Vị thủ lĩnh vội vã trở về nhà, thấy bữa ăn đã sẵn sàng, bèn sai người hầu nhanh nhẹn mang thức ăn đến cho Đức Phật Độc Giác. Người hầu vội vã lên đường, dâng bữa ăn cho Đức Phật Độc Giác, rồi bày tỏ một số ước nguyện, nhờ đó trong kiếp này, ông được sở hữu năm cỗ xe. Ông có quyền năng ngang bằng với sức mạnh của tia nắng mặt trời. (Đây có thể là một lời giải thích khác cho biệt danh Canda). Ước nguyện cuối cùng của ông là được tham dự vào Chân lý mà Đức Phật Độc Giác đã chứng ngộ (DhA.i.196ff).

Mahā Kaccāna là con trai của giáo sĩ Pajjota và sau đó kế vị cha mình. Khi nhà vua nghe tin Đức Phật xuất hiện trên thế gian, ông đã cử Kaccāna cùng bảy người khác đến gặp Đức Phật để đưa Ngài đến Ujjeni. Nhưng Đức Phật đã cử Kaccāna và các bạn đồng hành của ông, giờ đã trở thành A la hán, để thuyết giảng cho nhà vua và thiết lập Sāsana ở Avanti. Sứ mệnh đã thành công. Theragāthā chứa những bài kệ do Thera đọc để khuyên răn nhà vua. Người ta nói rằng nhà vua có đức tin vào các Bà la môn và tổ chức các cuộc tế lễ liên quan đến việc giết hại động vật; ông đã làm những việc xấu xa. Một đêm nọ, ông có một giấc mơ khiến ông sợ hãi và đã đến gặp Thera để xin giải thích. Thera nói với ông về sự cần thiết của việc sống một cuộc sống đức hạnh. Chúng ta được kể rằng từ ngày đó, nhà vua đã từ bỏ đường lối gian ác và sống ngay chính (Thag.vs.496-501; ThagA.i.483ff; AA.i.116f).

Theo Dulva (Rockhill, op. cit., 17), Pajjota là con trai của Anantanemi và sinh cùng ngày với Đức Phật. Ngài được gọi là Pajjota (Pradyota), vì vào thời điểm ngài sinh ra, thế giới được chiếu sáng như một ngọn đèn. Ngài trở thành vua xứ Ujjeni vào thời điểm Đức Phật Giác Ngộ (Rockhill, op. cit., 32, n.1). Ngài có một vị quan tên là Bharata, một thợ máy tài giỏi (Rockhill, op. cit., 70, n.1).

Theo Samantapāsādikā (Sp.i.214), Pajjota được sinh ra do một nhà khổ hạnh hoặc một vị thánh nào đó chạm vào rốn của mẹ mình.

Pajjota là bạn của Bimbisāra, và khi Bimbisāra bị Ajātasattu xử tử , Pajjota dường như đã chuẩn bị gây chiến với Ajātasattu. Hệ thống phòng thủ của Rājagaha được tăng cường để đối phó với cuộc tấn công đầy đe dọa, nhưng không có gì xảy ra thêm (M.iii.7).

Truyện Sarabhanga Jātaka (Jv133) có đề cập đến một vị vua tên là Canndapajjota, thuộc quyền cai trị của Lambacūlaka, nơi ẩn sĩ Sālissara sống. Điều này có thể ám chỉ một vị vua khác cùng tên, hoặc, có lẽ đúng hơn, đây là một nỗ lực nhằm đồng nhất Lambacūlaka với một địa danh nào đó trong vương quốc mà Pajjota cai trị vào thời Đức Phật.