Tìm kiếm nhanh

ListBaiViet

BV :

KTPH [013] Hai pháp cần biến tri (Pariññeyyādhammā)

2024-02-22 21:33:02

[13] Hai pháp cần biến tri (Pariññeyyādhammā): 1. Danh (Nāma), tức là pháp thực tính phi sắc – Arūpī dhamma, gồm 4 danh uẩn là Thọ, Tưởng, Hành và Thức, nói cách khác tức là tâm và tâm sở. níp-bàn cũng là pháp danh, nhưng là danh pháp vô vi, ngoại uẩn. 2. Sắc (Rūpa), tức là pháp thực tính thuộc vật chất chỉ sắc uẩn, gồm 28 sắc pháp. Cũng gọi là pháp sắc – rūpī dhamma). D .III. Dasuttarasutta; Dhs. 193, 245.

115

KTPH [012] Hai pháp cần tu tập (Bhāvetabbā-dhammā)

2024-02-22 21:32:18

[12] Hai pháp cần tu tập (Bhāvetabbā-dhammā): 1. Chỉ tịnh (Samatha) là thiền vắng lặng, pháp môn tu tập lấy 40 nghiệp xứ – Kammaṭṭhāna làm đề mục, sự tu tập này giúp chế ngự năm triền cái và an trú các loại tâm định. Xem 40 nghiệp xứ [493] Xem 5 triền cái [263] Xem 3 loại tâm định [90]. 2. Minh sát (Vipassanā), tức là thiền quán, thiền tuệ, pháp môn tu tập dựa trên đề mục 4 niệm xứ để giác ngộ níp-bàn chứng đạo quả. Xem 4 niệm xứ [165]. D.III.273, A.I60.

126

KTPH [011] Hai pháp đa tác dụng (Bahukārā dhammā)

2024-02-22 21:31:09

1. Ức niệm (Sati), sự ghi nhớ, sự nhận biết, sự ghi nhận rõ từng sự kiện đang diễn ra, như đang đi, đứng, nằm, ngồi biết rõ đang đi, đứng, nằm, ngồi đang thở vô hoặc thở ra biết rõ đang thở vô hoặc thở ra… 2. Tỉnh giác (Sampajañña) trí hiểu rõ, biết rõ, liễu tri các pháp, như thấy biết danh sắc là vô thường v.v… hay thấy biết sự việc lợi hại v.v… (xem bốn pháp tỉnh giác – Sampajañña [ 220]). D.III.273 dasuttarasutta, A.I.95.

KTPH [010] Một pháp cần tác chứng (Sacchikātabadhammo)

2024-02-22 21:29:56

[10] Một pháp cần tác chứng (Sacchikātabadhammo): “Bất động tâm giải thoát” (Akuppā cetovimutti). Bất động tâm giải thoát, ở đây chỉ cho sự giải thoát bằng quả vị A-la-hán (Arahattaphalavimutti). Sự giải thoát này gọi là bất động vì vị A-la-hán đã đoạn tận mọi phiền não, và do đó tâm giải thoát này không bị các nghịch pháp làm chao động. Theo Atthakathā và Tīkā. D.III. Dasuttarasutta.

101

KTPH [009] Một pháp cần thắng tri (Abhiññeyyadhammo)

2024-02-22 21:29:03

[9] Một pháp cần thắng tri (Abhiññeyyadhammo): “Tất cả chúng sanh duy tồn nhờ vật thực” (Sabbe sattā āhāraṭṭhitikā). Có bốn pháp vật thực là đoàn thực, xúc thực, tư niệm thực và thức thực. Nhờ bốn thực ấy làm duyên, trợ sanh và nuôi dưỡng cho nên có thân danh sắc này và được duy trì kế tục. D. Dasuttarasutta. Theo D.III Saṅgītisutta, có nói thêm một pháp cần thắng tri là: “Tất cả chúng sanh duy tồn nhờ hữu vi” (Sabbe sattā Saṅkhāraṭṭhitikā). Pháp hữu vi hay pháp hành (Saṅkhāra) ở đây được nói đến trong ý nghĩa duyên (Paccaya) [paccayo eva kathito’ ti sambandho]. Theo sớ giải ṭīkā.

KTPH [008] Một pháp cần sanh khởi (Uppādetabbadhammo)

2024-02-22 21:27:57

[8] Một pháp cần sanh khởi (Uppādetabbadhammo): “Bất động trí (Akuppaṃ ñāṇaṃ). Bất động trí ở đây nên biết là trí tuệ thuộc quả siêu thế (phala paññā). Theo sớ giải kinh Dasut-tarasutta. Siêu thế quả trí không thể bị năng lực khác làm cho chuyển động biến hoại, cho dù như bậc hữu học còn tái sanh ở cõi khác khi sanh ra, trí siêu thế của vị ấy cũng không biến thái. D.III. Dasuttarasutta.

101

KTPH [007] Một pháp khó thể nhập (Duppaṭivijjhadhammo)

2024-02-22 21:27:04

[7] Một pháp khó thể nhập (Duppaṭivijjhadhammo): “Vô gián tâm định” (Ānantariko ceto samādhi). Theo Atthakathā (Sớgiải), tâm quả siêu thế (phala) nối tiếp tâm đạo, ấy gọi là vô gián tâm định. D.III. Dasuttarasutta.

KTPH [006] Một pháp thuộc phần thù thắng (Visesabhāgiyadhammo)

2024-02-22 21:24:35

[6] Một pháp thuộc phần thù thắng (Visesabhāgiyadhammo): “Khéo tác ý” (Yonisomanasikāro) Khéo tác ý, hay còn gọi là như lý tác ý, tức là sự suy xét các pháp bằng trí tuệ, nhận thức bằng chánh kiến. Như pháp hữu vi là vô thường thì nhận thấy là vô thường (anicce aniccasaññī), hoặc khi gặp cảnh, dùng trí suy xét theo đường lối đúng đắn khiến tăng trưởng thiện pháp ngăn chặn bất thiện pháp sanh khởi. D.III. Dasuttarasutta; S.V.2,30; A.I.11,31; It.9.

100

KTPH [005] Một pháp thuộc phần hạ liệt (Hānabhāgiyadhammo)

2024-02-22 21:23:45

[5] Một pháp thuộc phần hạ liệt (Hānabhāgiyadhammo): “Không khéo tác ý” (Ayoniso manasikāro). Không khéo tác ý, còn gọi là không như lý tác ý, tức là sự ngộ nhận, sự suy xét sai lệch, sự nhận thức các pháp không đúng, không tương ưng với trí tuệ chánh kiến. Như đối với pháp hữu vi là vô thường mà nghĩ là thường (anicce niccasaññī) v.v… Hoặc đối với cảnh đến mà không suy xét bằng trí tuệ nên phiền não phát sanh. D. III. Dasuttarasutta.

103

KTPH [004] Một pháp cần được đoạn trừ (Pahātabbadhammo)

2024-02-22 21:22:39

[4] Một pháp cần được đoạn trừ (Pahātabbadhammo): “Ngã mạn” (Asmimāno). Ngã mạn là sự chấp ngã “Ta là”… chấp ngã đối với ngũ uẩn, như Sắc là ta, Ta là sắc, Thọ là ta, Ta là thọ v.v… cũng gọi là thân kiến, thuộc tà kiến. D.III. Dasuttarasutta.

KTPH [003] Một pháp cần biến tri (Pariññeyyadhammo)

2024-02-22 21:19:22

“Xúc cảnh lậu cảnh thủ” (Phasso sāsavo upādāniyo). Xúc tức là sáu xúc như nhãn xúc v.v… Cảnh lậu tức là pháp năng duyên của tứ lậu (Āsavānaṃ paccayabhūto).

106

KTPH [002] Một pháp cần tu tập (Bhāvetabbadhammo)

2024-02-22 21:17:00

Thân hành niệm, gọi như vậy nghĩa là niệm và quán phần liên quan đến, như niệm 32 thể trược của thân gồm có tóc, lông v.v…

100

KTPH [001] Một pháp đa tác dụng (Bahukāradhammo)

2024-02-22 21:15:24

“Bất khinh suất các thiện pháp” (Appamādo kusalesu dhammesu). Bất khinh suất, cũng dịch là sự không dể duôi, nghĩa là không buông lung, không quên mình, có chánh niệm trong mọi cử chỉ hành vi; khi làm hay nói đều có sự ghi nhớ thận trọng, ý thức được điều nên làm và không nên làm.

121

Tóm tắt kinh Hạnh Phúc (Mangala Sutta, Sb 2.4, Khp 5)

2024-02-05 19:12:27

Tóm tắt kinh Hạnh Phúc (Mangala Sutta, Sb 2.4, Khp 5)

381

LPD Nikaya 298. P36. B8 - LẮNG LÒNG THANH TỊNH

2024-02-01 19:06:18

Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Jetavana, khu vườn ông Anàthapindika. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, ví như một hồ nước trong sáng, không bị khuấy động. Tại đấy, một người đứng trên bờ, có thể nhìn thấy các con ốc, con sò, các hòn sỏi, các đàn cá qua lại trong nước. Vì cớ sao? Vì nước không bị khuấy đục. Này các Tỷ kheo, cũng vậy, vị Tỷ kheo với tâm không bị khuấy đục, biết được lợi ích của mình và biết được lợi ích của người hay biết được lợi ích của cả hai, sẽ chứng ngộ các pháp thượng nhân, tri kiến thù thắng của bậc Thánh; sự kiện như vậy có thể xảy ra. Này các Tỷ kheo, vì cớ sao? Vì rằng tâm không bị khuấy đục.

107

LPD Nikaya 297. P36. B7 - ĐẶT TÂM ĐÚNG HƯỚNG

2024-02-01 19:05:10

Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Jetavana, khu vườn ông Anàthapindika, dạy các Tỷ kheo: Ví như, này các Tỷ kheo, sợi râu của lúa mì, hay sợi râu của lúa mạch bị đặt sai hướng, khi tay hay chân đè vào, có thể đâm thủng tay hay chân, hay có thể làm đổ máu; sự tình này không xảy ra. Vì cớ sao? Này các Tỷ kheo, vì sợi râu bị đặt sai hướng. Cũng vậy, này các Tỷ kheo, vị Tỷ kheo với tâm bị đặt sai hướng, có thể đâm thủng vô minh, làm minh sanh khởi, có thể chứng đạt Niết bàn; sự tình này không xảy ra. Vì cớ sao? Này các Tỷ kheo, vì tâm bị đặt sai hướng.

112

LPD Nikaya 296. P36. B6 - VƯỢT QUA DÒNG XOÁY CUỘC ĐỜI

2024-02-01 19:04:14

Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại vườn ông Anàthapindika. Rồi một vị Thiên đi đến đảnh lễ, sau khi đảnh lễ, bạch Thế Tôn: Thưa Tôn giả, làm sao Ngài vượt khỏi bộc lưu? Này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu. Thưa Tôn giả, làm sao không đứng lại, không bước tới, Ngài vượt khỏi bộc lưu? Này Hiền giả, khi Ta đứng lại, thời Ta chìm xuống; khi Ta bước tới, thời Ta trôi giạt. Do vậy, này Hiền giả, không đứng lại, không bước tới, Ta vượt khỏi bộc lưu.

121

LPD Nikaya 295. P36. B5 - NGHIỆP MỚI VÀ CŨ

2024-02-01 19:03:27

Một thời Thế Tôn ở giữa dân chúng Sakka, tại thị trấn Devadaha. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, Ta sẽ thuyết về các nghiệp mới và cũ, sự đoạn diệt của các nghiệp, con đường đưa đến sự đoạn diệt của các nghiệp. Hãy lắng nghe và suy nghiệm kỹ. Này các Tỷ kheo, thế nào là nghiệp cũ? Mắt, cần phải quán là nghiệp cũ, được tác thành, được tư niệm, được cảm thọ. Tai, Mũi, Lưỡi, Thân và Ý cần phải quán là nghiệp cũ, được tác thành, được tư niệm, được cảm thọ. Các Tỷ kheo, đây được gọi là nghiệp cũ.

102

LPD Nikaya 294. P36. B4 - KIÊU MẠN

2024-02-01 19:02:46

Một thời Thế Tôn ở Àlavì, tại Gomagga, trong rừng Simsapà, dạy các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, có ba kiêu mạn này, thế nào là ba? Kiêu mạn của tuổi trẻ, kiêu mạn của không bệnh, kiêu mạn của sự sống. Say sưa trong kiêu mạn của tuổi trẻ, này các Tỷ kheo, kẻ vô văn phàm phu làm các ác hành về thân, khẩu, ý. Do làm các ác hành ấy, sau khi mạng chung bị sanh vào cõi dữ, đọa xứ, địa ngục. Say sưa trong kiêu mạn của không bệnh, này các Tỷ kheo, kẻ vô văn phàm phu làm các ác hành về thân, khẩu, ý. Do làm các ác hành ấy, sau khi mạng chung bị sanh vào cõi dữ, đọa xứ, địa ngục.

107

LPD Nikaya 293. P36. B3 - TƯỞNG ĐIÊN ĐẢO

2024-02-01 19:02:03

Một thời, Thế Tôn trú ở Sàvatthi, dạy các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, có bốn tưởng điên đảo, tâm điên đảo, kiến điên đảo này. Thế nào là bốn? Trong vô thường, nghĩ là thường; trong khổ, nghĩ là không khổ; trong vô ngã, nghĩ là ngã; trong không thanh tịnh, nghĩ là thanh tịnh, này các Tỷ kheo, đây là bốn tưởng điên đảo, tâm điên đảo, kiến điên đảo. Này các Tỷ kheo, có bốn tưởng không điên đảo, tâm không điên đảo, kiến không điên đảo này. Thế nào là bốn? Trong vô thường, nghĩ là vô thường; trong khổ, nghĩ là khổ; trong vô ngã, nghĩ là vô ngã; trong không thanh tịnh, nghĩ là không thanh tịnh, này các Tỷ kheo, đây là bốn tưởng không điên đảo, tâm không điên đảo, kiến không điên đảo.

105

LPD Nikaya 292. P36. B2 - TÀ TƯ DUY

2024-02-01 19:01:09

Một thời, một Tỷ kheo trú giữa dân chúng Kosala, tại một khu rừng. Lúc bấy giờ, Tỷ kheo ấy, khi đang nghĩ ban ngày, khởi lên những tư duy ác, bất thiện như dục tư duy, sân tư duy và hại tư duy. Rồi vị Thiên trú ở khu rừng ấy, vì lòng thương xót, vì muốn lợi ích, muốn cảnh giác liền đi đến nói lên bài kệ cho Tỷ kheo: “Ông tác ý bất chánh/ Nên say đắm tư duy/ Hãy từ bỏ bất chánh/ Hãy tư duy chơn chánh/ Nương tựa Phật Pháp Tăng/ Giữ giới, không thối chuyển/ Ông chắc chắn chứng đạt/ Hân hoan và hỷ lạc/ Với hân hoan sung mãn/ Ông chấm dứt khổ đau”. Tỷ kheo ấy, sau khi được vị Thiên cảnh giác, tâm hết sức xúc động.

114

LPD Nikaya 291. P36. B1 - GIỮ TÂM TRONG SẠCH

2024-02-01 18:59:06

Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Jetavana, vườn ông Anathapindika. Lúc bấy giờ Thế Tôn gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, như một tấm vải cấu uế, nhiễm bụi, người thợ nhuộm nhúng tấm vải ấy vào các thuốc nhuộm xanh, vàng hoặc đỏ… vải ấy sẽ được màu nhuộm không tốt đẹp, không sạch sẽ. Vì sao vậy? Này các Tỷ kheo, vì tấm vải không được trong sạch. Cũng vậy, này các Tỷ kheo, cõi ác chờ đợi một tâm cấu uế. Này các Tỷ kheo, như một tấm vải thanh tịnh, trong sạch, người thợ nhuộm nhúng tấm vải ấy vào các thuốc nhuộm xanh, vàng hoặc đỏ… vải ấy sẽ được màu nhuộm tốt đẹp, sạch sẽ. Vì sao vậy? Này các Tỷ kheo, vì tấm vải được trong sạch. Cũng vậy, này các Tỷ kheo, cõi thiện chờ đợi một tâm không cấu uế.

108

LPD Nikaya 290. P35. B10 - NÓI KHÔNG LỖI LẦM

2024-02-01 18:50:28

Một thời Thế Tôn trú ở Vesàli, tại Mahavàna, dạy các Tỷ kheo: Thành tựu năm chi phần, này các Tỷ kheo, các lời là thiện thuyết, không phải ác thuyết, không có phạm lỗi và không bị những người có trí chỉ trích. Thế nào là năm? Nói đúng thời, nói đúng sự thật, nói lời nhu hòa, nói lời liên hệ đến lợi ích, nói lời với từ tâm. Thành tựu năm chi phần, này các Tỷ kheo, các lời là thiện thuyết, không phải ác thuyết, không có phạm lỗi và không bị những người có trí chỉ trích.

102

LPD Nikaya 289. P35. B9 - TÁN THÁN

2024-02-01 18:49:22

Một thời, Thế Tôn trú ở Kosambi, dạy các Tỷ kheo: Thành tựu với bốn pháp, này các Tỷ kheo, như vậy tương xứng bị rơi vào địa ngục. Thế nào là bốn? Không suy tư, không thẩm sát, tán thán người không xứng đáng được tán thán. Không suy tư, không thẩm sát, không tán thán người xứng đáng được tán thán. Không suy tư, không thẩm sát, tự cảm thấy tin tưởng đối với những chỗ không đáng tin tưởng. Không suy tư, không thẩm sát, tự cảm thấy không tin tưởng đối với những chỗ đáng tin tưởng. Thành tựu với bốn pháp này, này các Tỷ kheo, như vậy tương xứng bị rơi vào địa ngục. Thành tựu với bốn pháp, này các Tỷ kheo, như vậy tương xứng được sanh lên cõi trời.

125

LPD Nikaya 288. P35. B8 - TẠP THOẠI

2024-02-01 18:38:22

Một thời, Thế Tôn trú tại Kapilavatthu, khu vườn các cây bàng, dạy các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, chớ có nói những câu chuyện về vua chúa, đại thần, binh lính, chiến tranh, ăn trộm, đồ ăn, thức uống, vải mặc, bà con, làng xóm, xe cộ, thành phố, đàn ông, đàn bà, súc sanh, lề đường, người đã chết…, về sự biến trạng của thế giới, về biến trạng của đại dương, về sự hiện hữu và không hiện hữu. Những câu chuyện này, này các Tỷ kheo, không đưa đến mục đích, không phải căn bản cho phạm hạnh, không đưa đến ly tham, đoạn diệt, an tịnh, thắng trí, giác ngộ, Niết bàn.

102

LPD Nikaya 287. P35. B7 - NÓI NHƯ HOA, NHƯ MẬT

2024-02-01 18:37:29

Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại vườn ông Anàthapndika, gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, có bốn loại mây mưa này. Thế nào là bốn? Có sấm, không có mưa; có mưa, không có sấm; không sấm và không mưa; có sấm và có mưa. Cũng vậy, này các Tỷ kheo, có bốn hạng người được ví dụ với bốn loại mây mưa này, hiện hữu ở đời. Hạng người có sấm, không có mưa; hạng người có mưa, không có sấm; hạng người không sấm và không mưa; hạng người có sấm và có mưa. Thế nào là hạng người như mây có sấm, không có mưa? Này các Tỷ kheo, có hạng người có nói mà không làm.

108

LPD Nikaya 286. P35. B6 - KHÉO NÓI

2024-02-01 18:36:43

Một thời Thế Tôn trú ở Sàvatthi, tại Jetavana. Tại đấy, Thế Tôn gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, đầy đủ bốn đức tánh này lời nói được xem là thiện thuyết, không phải ác thuyết, không có tội và không bị người có trí chỉ trích. Thế nào là bốn? Ở đây, này các Tỷ kheo, Tỷ kheo nói lời thiện thuyết, không nói lời ác thuyết; nói lời đúng pháp, không nói lời phi pháp; nói lời ái ngữ, không nói lời ác ngữ; nói lời chơn ngữ, không nói lời phi chơn. Đầy đủ bốn đức tánh này lời nói được xem là thiện thuyết, không phải ác thuyết, không có tội và không bị người có trí chỉ trích.

107

LPD Nikaya 285. P35. B5 - NÓI NĂNG CẨN TRỌNG

2024-02-01 18:35:56

Một thời Thế Tôn trú ở Kimbilà, tại Venuvana, dạy các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, có năm nguy hại cho người nói nhiều. Thế nào là năm? Nói láo; nói hai lưỡi; nói lời độc ác; nói lời phù phiếm; sau khi thân hoại mạng chung sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ, địa ngục. Này các Tỷ kheo, có năm nguy hại này cho kẻ nói nhiều. Này các Tỷ kheo, có năm lợi ích này cho người nói vừa phải. Thế nào là năm?

105

LPD Nikaya 284. P35. B4 - HÁI HOA TẶNG NGƯỜI

2024-02-01 18:35:04

Một thời, Thế Tôn trú ở Ràjagaha, xứ Veluvana. Bà la môn Akkosaka khi nghe tin Bà la môn dòng họ Bhàradvàja đã xuất gia liền phẫn nộ, đi đến Thế Tôn. Sau khi đến, nói những lời không tốt đẹp, phỉ báng và mắng nhiếc Thế Tôn. Được nghe như vậy, Thế Tôn nói với Bà la môn Akkosaka: Này Bà la môn, khi có bà con hoặc khách bạn đến thăm, ông có sửa soạn các món ăn để tiếp đãi họ không? Thưa Tôn giả Gotama, thỉnh thoảng có bà con hoặc khách bạn đến thăm, chúng tôi có sửa soạn các món ăn để tiếp đãi họ. Nhưng này Bà la môn, nếu họ không thâu nhận thì những món ăn ấy thuộc về ai?

102

LPD Nikaya 283. P35. B3 - MẮNG NHIẾC BẬC THÁNH

2024-02-01 18:34:17

Một thời Thế Tôn trú ở Kimbilà, tại Veluvana, Ngài cho gọi các Tỷ kheo: Này các Tỷ kheo, Tỷ kheo nào và những ai mắng nhiếc, mạ lỵ các vị tu phạm hạnh, phỉ báng các bậc Thánh, vị ấy được chờ đợi năm sự nguy hại. Thế nào là năm? Phạm tội bị tẩn xuất, chặt đứt con đường hướng thượng; hay phạm một tội nhiễm; hay cảm xúc bệnh hoạn trầm trọng; khi mạng chung tâm bị mê loạn; sau khi thân hoại mạng chung sanh vào cõi dữ, ác thú, đọa xứ và địa ngục. Này các Tỷ kheo, Tỷ kheo nào và những ai mắng nhiếc, mạ lỵ các vị tu phạm hạnh, phỉ báng các bậc Thánh, vị ấy được chờ đợi năm sự nguy hại này.

101

Xem thêm

Layout Options

Header Options Restore Default

Choose Color Scheme

Sidebar Options Restore Default

Choose Color Scheme

Main Content Options Restore Default

Page Section Tabs

Light Color Schemes

BV :

Two Column Grid

Easy grid navigation inside popovers

Servers Status

Server Load 1

Server Load 2

Server Load 3

Live Statistics

File Transfers

Tasks in Progress

Urgent Notifications

All Hands Meeting

Build the production release NEW

Something not important +

This dot has an info state

This dot has a dark state

Header Options

Sidebar Options

Main Content Options

Build the production release
NEW

Something not important

+